Komisje parlamentarne dyskutowały o naszych sprawach

Na początku kwietnia br. obradowały Senacka Komisja Środowiska oraz Sejmowa Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Na obu spotkaniach poruszano zagadnienia bezpośrednio bądź pośrednio związane z funkcjonowaniem gospodarki łowieckiej w naszym kraju.

Członkowie Senackiej Komisji Środowiska spotkali się 10 kwietnia. Spotkanie prowadził wiceprzewodniczący Komisji senator Stanisław Gorczyca. Główny temat obrad brzmiał: „Fragmentacja środowiska wynikająca z budowy dróg i jej wpływ na populacje zwierząt dziko żyjących”. Ze względu na złożoność poruszanego zagadnienia zaproszeni goście reprezentowali różne urzędy: Ministerstwo Środowiska – podsekretarz stanu Janusz Zaleski, Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska – generalny dyrektor Michał Kiełsznia, PGL „Lasy Państwowe” – zastępca dyrektora generalnego Jan Szramka, Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad – dyrektor Departamentu Środowiska Paweł Mickiewicz, Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej – dyrektor Departamentu Dróg i Autostrad Jarosław Waszkiewicz, Najwyższą Izbę Kontroli – wicedyrektor Departamentu Środowiska Anna Krzywicka. Obecni byli także przedstawiciele PZŁ, członkowie PTL i eksperci.

Rozpoczynając spotkanie, Stanisław Gorczyca poinformował, że Senacka Komisja Środowiska zwróciła się do samorządów wojewódzkich z prośbą o udzielenie odpowiedzi na pytanie związane z ich przyszłą wizją gospodarowania populacjami zwierząt dziko żyjących w obliczu fragmentacji środowiska, która jest wynikiem budowy sieci dróg stanowiących barierę dla zwierzyny. Senator przytoczył kilka otrzymanych odpowiedzi. Dodał również, że w 2017 r. utracą ważność umowy dzierżawy większości obwodów łowieckich, a intensywna budowa i modernizacja dróg mogą wymuszać zmiany granic obecnych obwodów. W ciągu najbliższych pięciu lat powinna więc nastąpić rewizja granic obwodów łowieckich oraz rejonów hodowlanych, uwzględniająca wspomniane bariery.

Podczas dyskusji członkowie Komisji Łowieckiej przy Zarządzie Głównym PTL Janusz Mikoś i Piotr Beszterda przedstawili problematykę związaną ze stanem prac nad przejściami dla zwierząt umożliwiającymi przemieszczanie się przez przeszkody infrastrukturalne. Zwrócili także uwagę na kwestię prawidłowego zagospodarowania zarówno samych przejść, jak i ich otoczenia.

Paweł Mickiewicz przedstawił mapę tzw. korytarzy ekologicznych. Podkreślił, że przy projektowaniu dróg bierze się pod uwagę najlepsze rozwiązania środowiskowe. Z kolei Michał Kiełsznia powiedział, że wybór lokalizacji przejść dla zwierząt jest dokładnie badany, a w całej procedurze nie można sobie pozwolić na przypadkowość. Zwrócił też uwagę na brak odpowiednich analiz w planach zagospodarowania przestrzennego oraz brak zasad prawidłowego zagospodarowania przestrzeni zarówno na poziomie kraju, jak i regionu oraz gminy. Według niego należy monitorować przejścia dla zwierząt, co pomoże zweryfikować dotychczasowe działania w tym zakresie. Janusz Zaleski zaznaczył, że bardzo ważna jest współpraca GDDKiA z PGL „Lasy Państwowe”. Konieczne jest też doprecyzowanie definicji korytarzy ekologicznych.

Kończąc obrady, Stanisław Gorczyca podkreślił, że jednym z podstawowych zadań odpowiednich instytucji powinno być prawne uregulowanie pojęcia tzw. korytarza ekologicznego. Komisja postanowiła ponadto, że za dwa lata ponownie odbędzie się spotkanie na temat wpływu fragmentacji środowiska na populacje zwierząt dziko żyjących, tak aby można było ocenić zmiany zachodzące w tym zakresie.

Dwa dni po posiedzeniu Senackiej Komisji Środowiska – 12 kwietnia – obradowała Sejmowa Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a przewodniczył jej poseł Stanisław Żelichowski. Celem spotkania było zaprezentowanie informacji dotyczących szkód powodowanych przez zwierzęta objęte ochroną gatunkową.

Po oficjalnym rozpoczęciu minister Zaleski przedstawił uczestnikom spotkania problem szkód powodowanych przez poszczególne gatunki zwierząt chronionych. Zauważył, że najwięcej zgłaszanych szkód i wypłacanych odszkodowań wynika z działalności bobrów, których krajowa populacja intensywnie się rozwinęła w ostatnich latach.

Po tym wystąpieniu posłowie Anna Paluch i Tomasz Kulesza wygłosili referaty, w których poza przedstawieniem stanu bieżącego zawarli także propozycje działań mogących ograniczyć problem szkód i odszkodowań. Przypomnieli, że zgodnie z obowiązującymi przepisami Skarb Państwa wypłaca odszkodowania za szkody wyrządzone przez pięć gatunków chronionych (żubry, wilki, rysie, niedźwiedzie i bobry). Zarówno w trakcie wystąpień koreferentów, jak i podczas dalszej dyskusji zauważono jednak, że poza gatunkami objętymi ochroną także inne gatunki (np. żurawie lub kormorany) mogą lokalnie wyrządzać szkody w gospodarce rolnej czy rybackiej.

W dalszej części spotkania głos zabrał poseł Jan Szyszko, który zwrócił uwagę na to, że występowanie bobrów na danym terenie oprócz powodowania strat w gospodarce może także generować zyski wynikające z zachowania małej retencji. Prace, które bobry wykonują instynktownie, można porównać do analogicznych prac, jakie musieliby wykonać ludzie, co z kolei da się przeliczyć na wysokie oszczędności finansowe.

W toku dalszej dyskusji kilkakrotnie wspomniano o konieczności podjęcia działań związanych z ograniczeniem szkód wyrządzanych przez bobry, które determinują wypłacanie największych i stale rosnących odszkodowań finansowych spośród wszystkich gatunków objętych ustawą.

Paweł Janiszewski